gajendra moksha stotra in marathi | गजेंद्र मोक्ष स्तोत्र मराठी PDF | gajendra moksha stotra marathi | gajendra moksha marathi | gajendra moksha in marathi | गजेंद्र मोक्ष कथा मराठी | gajendra moksha stotra pdf | gajendra moksha stotra | gajendra moksha pdf | gajendra moksha pdf marathi
Gajendra Moksha Stotra in Marathi PDF – गजेंद्र मोक्ष स्तोत्र मराठी PDF
गजेंद्र मोक्ष स्तोत्र मराठी PDF : गजेंद्र मोक्ष स्तोत्र हे भगवान विष्णूला समर्पित एक स्तोत्र आहे, जे हत्तींचा राजा गजेंद्रची कथा सांगते, ज्याला भगवान विष्णूंनी मगरीच्या तावडीतून वाचवले होते.
असे मानले जाते की या स्तोत्राचा जप किंवा श्रवण केल्याने शांती, समृद्धी आणि सर्व सांसारिक संकटांपासून मुक्ती मिळते.
प्राचीन हिंदू धर्मग्रंथांपैकी एक असलेल्या भागवत पुराणात गजेंद्र आणि मगरीची कथा वर्णन केलेली आहे.
Read Also: Gurucharitra Adhyay 14 in Marathi
पौराणिक कथेनुसार, गजेंद्र, त्याच्या मागील जन्मात, इंद्रद्युम्न नावाचा राजा होता, ज्याला त्याच्या अहंकारामुळे हत्तीच्या रूपात पुनर्जन्म घेण्याचा ऋषींनी शाप दिला होता.
हत्ती म्हणून त्याच्या सध्याच्या आयुष्यात, गजेंद्र हत्तींच्या कळपाचा राजा होता आणि तलावाच्या काठावर असलेल्या त्रिकुटा नावाच्या सुंदर बागेत राहत होता.
एके दिवशी, तलावात खेळत असताना, गजेंद्रवर एका मगरीने हल्ला केला, ज्याने त्याचा पाय पकडला होता.
खूप प्रयत्न करूनही गजेंद्र मगरीच्या तावडीतून स्वत:ला सोडवू शकला नाही आणि आपण मरणार आहोत हे त्याला समजले.
Read Also: Gurucharitra 18 Adhyay Benefits in Marathi
शेवटच्या क्षणी गजेंद्रने भगवान विष्णूंचे स्मरण केले आणि त्यांना मदतीसाठी हाक मारली.
गजेंद्राच्या भक्तीने प्रसन्न झालेले भगवान विष्णू लगेचच त्यांच्या गरुड पर्वतावर प्रकट झाले आणि त्यांच्या मदतीला धावले.
मगरी आणि गजेंद्र यांचा संघर्ष सुरू असतानाच भगवान विष्णूंनी आपले सुदर्शन चक्र मगरीवर फेकले, त्याचे डोके तोडले आणि गजेंद्रला त्याच्या तावडीतून मुक्त केले.
कृतज्ञतेने भारावून, गजेंद्रने भगवान विष्णूच्या स्तुतीसाठी गजेंद्र मोक्ष स्तोत्र रचले, जे हिंदू धर्मातील सर्वात शक्तिशाली स्तोत्रांपैकी एक मानले जाते.
रोजच्या प्रार्थनेचा एक भाग म्हणून आणि विवाहसोहळा, गृहप्रवेश समारंभ आणि इतर शुभ प्रसंगी यासारख्या महत्त्वाच्या विधींमध्ये देखील हे स्तोत्र पठण केले जाते.
Read Also: ShivLilamrut Adhyay 11 PDF in Marathi
गजेंद्र मोक्ष स्तोत्रात 34 श्लोक आहेत, जे भगवान विष्णूच्या महिमा आणि दैवी गुणांचे वर्णन करतात.
हे भगवान विष्णूच्या आवाहनाने सुरू होते आणि त्यांच्या आशीर्वाद आणि संरक्षणासाठी विनंती करून समाप्त होते.
स्तोत्रात मन शुद्ध करण्याची, अडथळे दूर करण्याची आणि आध्यात्मिक ज्ञान देण्याची शक्ती असल्याचे म्हटले जाते.
Gajendra Moksha Stotra in Marathi - गजेंद्र मोक्ष स्तोत्र मराठी PDF
॥ गजेन्द्रमोक्ष स्तोत्र ॥
श्रीशुक उवाच
” एवं व्यवसितो बुद्ध्या समाधाय मनो ह्रदि ।
जजाप परमं जाप्यं प्राक्जन्मन्यनुशिक्षितम् ॥ १ ॥
गजेन्द्र उवाच
” ॐ नमो भगवते तस्मै यत एतच्चिदात्मकम् ।
पुरुषायादिबीजाय परेशायाभीधीमहि ॥ २ ॥
यस्मिन्निदं यतश्चेदं येनेदं य इदं स्वयम् ।
योऽस्मात्परस्माच्च परस्तं प्रपद्दे स्वयंभुवम् ॥ ३ ॥
यः स्वात्मनीदं निजमाययार्पितम् ।
क्वचिद्विभांतं क्व च तत्तिरोहितम् ।।
अविद्धदृक् साक्ष्युभयम तदीक्षते ।।।
सआत्ममूलोऽवतु मां परात्पतरः ।। ४ ।।
कालेन पंचत्वमितेषु कृत्स्नशो ।
लोकेषु पालेषु च सर्वहेतुषु ।।
तमस्तदा ऽ ऽ सीद् गहनं गभीरम् ।।।
यस्तस्य पारे ऽ भिविराजते विभुः ॥ ५ ॥
न यस्य देवा ऋषयः पदं विदुः ।
जन्तुः पुनः कोऽर्हति गंतुमीरितुम् ।।
यथा नटस्याकृतिभिर्विचेष्टतो ।।।
दुरत्ययानुक्रमणः स माऽवतु ॥ ६ ॥
दिदृक्षवो यस्य पदं सुमंगलम् ।
विमुक्तसंगा मुनयः सुसाधवः ।।
चरंत्यलोकव्रतमव्रणं वने ।।।
भूतात्मभूतः सुह्रदः स मे गतिः ॥ ७ ॥
न विद्यते यस्य च जन्म कर्म वा ।
न नामरुपे गुणदोष एव वा ।।
तथापि लोकाप्ययसंभवाय यः ।।।
स्वमायया तान्यनुकालमृच्छति ॥ ८ ॥
तस्मै नमः परेशाय ब्रह्मणेऽनन्तशक्तये ।
अरुपायोरुरुपाय नम आश्र्चर्य कर्मणे ॥ ९ ॥
नम आत्मप्रदीपाय साक्षिणे परमात्मने ।
नमो गिरां विदूराय मनसश्चेतसामपि ॥ १० ॥
सत्त्वेन प्रतिलभ्याय नैष्कर्म्येण विपश्र्चिता ।
नमः कैवल्यनाथाय निर्वाणसुखसंविदे ॥ ११ ॥
नमः शांताय घोराय मूढाय गुणधर्मिणे ।
निर्विशेषाय साम्याय नमो ज्ञानघनाय च ॥ १२ ॥
क्षेत्रज्ञाय नमस्तुभ्यं सर्वाध्यक्षाय साक्षिणे ।
पुरुषायात्ममूलाय मूलप्रकृतये नमः ॥ १३ ॥
सर्वेन्द्रियगुणद्रष्ट्रे सर्वप्रत्ययहेतवे ।
असताच्छाययोक्ताय सदाभासाय ते नमः ॥ १४ ॥
नमो नमस्तेऽखिल कारणाय ।
निष्कारणायाद्भुत कारणाय ।।
सर्वागमाम्नायमहार्णवाय ।।।
नमोऽपवर्गाय परायणाय ॥ १५ ॥
गुणारणिच्छन्नचिदूष्मपाय ।
तत्क्षोभ-विस्फूर्जितमानसाय ।।
नैष्कर्म्यभावेन विवर्जितागम ।।।
स्वयंप्रकाशाय नमस्करोमि ॥ १६ ॥
मादृक्प्रपन्नपशुपाशविमोक्षणाय ।
मुक्ताय भुरिकरुणाय नमोऽलयाय ।।
स्वांशेनसर्वतनुभृत्मनसि-प्रतीत- ।।।
-प्रत्यग् दृशे भगवते बृहते नमस्ते ॥ १७ ॥
आत्मात्मजाप्तगृहवित्तजनेषु सक्तैः ।
दुष्प्रापणाय गुणसंगविवर्जिताय ।।
मुक्तात्मभिः स्वह्रदये परिभाविताय ।।।
ज्ञानात्मने भगवते नमः ईश्र्वराय ॥ १८ ॥
यं धर्मकामार्थ-विमुक्तिकामाः ।
भजन्त इष्टां गतिमाप्नुवन्ति ।।
किंत्वाशिषो रात्यपि देहमव्ययम् ।।।
करोतु मेऽदभ्रदयो विमोक्षणम् ॥ १९ ॥
एकांतिनो यस्य न कंचनार्थम् ।
वांछन्ति ये वै भगवत् प्रपन्नाः ।।
अत्यद्भुतं तच्चरितं सुमंगलम् ।।।
गायन्त आनन्द समुद्रमग्नाः ॥ २० ॥
तमक्षरं ब्रह्म परं परेशम् ।
अव्यक्तमाध्यात्मिकयोगगम्यम् ।।
अतीन्द्रियं सूक्ष्ममिवातिदूरम् ।।।
अनंतमाद्यं परिपूर्णमिडे ॥ २१ ॥
यस्य ब्रह्मादयो देवा वेदा लोकाश्र्चराचराः ।
नामरुपविभेदेन फल्ग्व्या च कलया कृताः ॥ २२ ॥
यथार्चिषोऽग्ने सवितुर्गभस्तयोः ।
निर्यान्ति संयान्त्यसकृत् स्वरोचिषः ।।
तथा यतोऽयं गुणसंप्रवाहो ।।।
बुद्धिर्मनः ख्रानि शरीरसर्गाः ॥ २३ ॥
स वै न देवासुरमर्त्यतिर्यङ ।
न स्त्री न षंढो न पुमान् न जन्तुः ।।
नायं गुणः कर्म न सन्न चासन् ।।।
निषेधशेषो जयतादशेषः ॥ २४ ॥
जिजी विषे नाहमियामुया किम् ।
अन्तर्बहिश्र्चावृतयेभयोन्या ।।
इच्छामि कालेन न यस्य विप्लवः ।।।
तस्यात्मलोकावरणस्य मोक्षम् ॥ २५ ॥
सोऽहं विश्र्वसृजं विश्र्वमविश्र्वं विश्र्ववेदसम् ।
विश्र्वात्मानमजंब्रह्म प्रणतोऽस्मि परं पदम् ॥ २६ ॥
योगरंधितकर्माणो ह्रदि योग-विभाविते ।
योगिनो यं प्रपश्यति योगेशं तं नतोऽस्म्यहम् ॥ २७ ॥
नमो नमस्तुभ्यमसह्यवेग- ।
-शक्तित्रयायाखिलधीगुणाय ।।
प्रपन्नपालाय दुरन्तशक्तये ।।।
कदिन्द्रियाणामनवाप्यवर्त्मने ॥ २८ ॥
नायं वेद स्वमात्मानं यच्छक्त्याहं धिया हतम् ।
तं दुरत्ययमाहात्म्यं भगवंतमितोऽस्म्यहम् ॥ २९ ॥
श्रीशुक उवाच
एवं गजेन्द्र मुपवर्णितनिर्विशेषम् ।
ब्रह्मादयो विविधलिंग भिदाभिमानाः ।।
नैते यदोपससृपुनिंखिलात्मकत्वात् ।।।
तत्राखिलामरमयो हरिराविरासीत् ॥ ३० ॥
तं तद्वदार्तमुपलभ्य जगन्निवासः ।
स्तोत्रं निशम्य दिविजै सह संस्तुवद्भिः ।।
छंदोमयेन गरुडेन समुह्यमानः ।।।
चक्रायुधोऽभ्यगमदाशु यतो गजेन्द्रः ॥ ३१ ॥
सोऽन्तः सरस्युरुबलेन गृहीत आर्तो ।
दृष्टवा गरुत्मति हरिं ख उपात्तचक्रम् ।।
उत्क्षिप्य साम्बुजकरं गिरमाह कृच्छ्रात् ।।।
नारायणाखिलगुरो भगवन् नमस्ते ॥ ३२ ॥
तं वीक्ष्य पीडितमजः सहसावतीर्य ।
सग्राहमाशु सरसः कृपायोज्जहार ।।
ग्राहाद् विपाटितमुखादरिणा गजेन्द्रम् ।।।
संपश्यतां हरिरमूमुचदुस्त्रियाणाम् ॥ ३३ ॥
योऽसौ ग्राहः स वै सद्यः परमाश्र्चर्य रुपधृक् ।
मुक्तो देवलशापेन हुहु-गंधर्व सत्तमः ।।
सोऽनुकंपित ईशेन परिक्रम्य प्रणम्य तम् ।।।
लोकस्य पश्यतो लोकं स्वमगान्मुक्त-किल्बिषः ॥ ३४ ॥
गजेन्द्रो भगवत्स्पर्शाद् विमुक्तोऽज्ञानबंधनात् ।
प्राप्तो भगवतो रुपं पीतवासाश्र्चतुर्भुजः ।।
एवं विमोक्ष्य गजयुथपमब्जनाभः ।।।
स्तेनापि पार्षदगति गमितेन युक्तः ॥ ३५ ॥
गंधर्वसिद्धविबुधैरुपगीयमान-
कर्माभ्दुतं स्वभवनं गरुडासनोऽगात् ॥ ३६ ॥
॥ इति श्रीमद् भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां अष्टमस्कन्धे गजेंन्द्रमोक्षणे तृतीयोऽध्यायः ॥
गजेंद्र मोक्ष स्तोत्र मराठी PDF Download Free
Gajendra Moksha Stotra Meaning in Marathi (गजेन्द्रमोक्ष स्तोत्र मराठी अर्थ)
गजेंद्र मोक्ष स्तोत्र हे एक प्रसिद्ध हिंदू स्तोत्र आहे ज्यात भगवान शिवाच्या नावांचा उल्लेख आहे.
या स्तोत्राला गजेंद्र मोक्ष असे म्हणतात कारण त्यात गजेंद्र नावाच्या हत्तीच्या कथेचे वर्णन आहे.
या स्तोत्राच्या भाषांतरानुसार, गजेंद्र भगवान शिवाच्या आश्रमात आला आणि त्यांच्या शोधात होता.
या स्तोत्रात गजेंद्राने भगवान शिवाची स्तुती केली आहे. स्तोत्रात भगवान शिवाच्या विविध नावांचा उल्लेख आहे आणि त्यांचे अर्थ स्पष्ट केले आहेत.
हे स्तोत्र स्पष्ट करते की भगवान शिव सर्व वाईटांचा नाश करणारे आहेत आणि त्यांची उपासना केल्याने आपण सर्व समस्यांपासून मुक्त होऊ शकतो.
या स्तोत्रातील गजेंद्राची कथा पुढीलप्रमाणे आहे:
गजेंद्र हा एक भव्य हत्ती होता जो इतर हत्तींसोबत एका सुंदर बागेत राहत होता. एके दिवशी तो तलावात आंघोळीचा आनंद घेत असताना एका मगरीने त्याचा पाय पकडला.
गजेंद्रने मगरीच्या तावडीतून स्वत:ला सोडवण्याचा पुरेपूर प्रयत्न केला, पण तो अपयशी ठरला.
तेव्हा त्याला जाणवले की आपण असहाय्य आहोत आणि मदतीसाठी भगवान शिवाची प्रार्थना करू लागला.
तो प्रार्थना करत असताना, भगवान शिव त्याची विनवणी ऐकून त्याच्यासमोर हजर झाले. त्यानंतर गजेंद्रने त्याच्या सोंडेचा वापर करून त्याच्या भक्तीचे लक्षण म्हणून भगवान शिवाला कमळाचे फूल अर्पण केले.
त्यानंतर भगवान शिवाने मगरीला मारून गजेंद्रला त्याच्या संकटातून वाचवले. गजेंद्राची प्रार्थना म्हणजे गजेंद्र मोक्ष स्तोत्र असे म्हटले जाते.
गजेंद्र मोक्ष स्तोत्र हे एक शक्तिशाली स्तोत्र आहे जे भक्तांना सर्व प्रकारच्या अडचणींवर मात करण्यास मदत करू शकते.
असे मानले जाते की या स्तोत्राचे भक्तीपूर्वक पठण केल्याने भगवान शिवाकडून आशीर्वाद मिळू शकतात आणि आपल्याला आध्यात्मिक ज्ञान प्राप्त करण्यास देखील मदत होऊ शकते.
स्तोत्र आपल्याला संकटाच्या वेळी उच्च शक्तीला शरण जाण्याचे महत्त्व देखील शिकवते.
गजेंद्र मोक्ष स्तोत्रातही भगवान शिवाच्या विविध नावांचा आणि त्यांच्या अर्थांचा उल्लेख आहे. या स्तोत्रात नमूद केलेल्या काही नावांमध्ये महादेव, त्रिलोचना, नीलकंठ आणि पशुपती यांचा समावेश होतो.
महादेव म्हणजे महान देव, त्रिलोचना म्हणजे तीन डोळे, नीलकंठ म्हणजे निळे कंठ आणि पशुपती म्हणजे सर्व प्राणिमात्रांचा स्वामी.
ही नावे केवळ पदव्या नाहीत, तर ती भगवान शिवाच्या विविध गुणांचे आणि शक्तींचे प्रतिनिधित्व करतात.
गजेंद्र मोक्ष स्तोत्राचे पठण शिवरात्रीच्या वेळी केले जाते, हा हिंदू सण भगवान शिवाला समर्पित आहे.
इतर शुभ प्रसंगी जसे की विवाहसोहळा, गृहप्रवेश समारंभ आणि इतर महत्त्वाच्या कार्यक्रमांदरम्यानही त्याचे पठण केले जाते.
असे मानले जाते की स्तोत्रात सर्व प्रकारचे अडथळे दूर करण्याची आणि पाठ करणाऱ्याला शांती आणि समृद्धी आणण्याची शक्ती आहे.
Conclusion (निष्कर्ष)
गजेंद्र मोक्ष स्तोत्र हे एक शक्तिशाली स्तोत्र आहे जे हत्तींचा राजा गजेंद्रची कथा सांगते, ज्याला भगवान विष्णूंनी मगरीच्या तावडीतून वाचवले होते.
असे मानले जाते की स्तोत्रात शांती, समृद्धी आणि सर्व सांसारिक संकटांपासून मुक्तता आणण्याची शक्ती आहे.
हे दैनंदिन प्रार्थनेचा एक भाग म्हणून आणि हिंदू धर्मातील महत्त्वाच्या विधींमध्ये पाठ केले जाते आणि हे भगवान विष्णूवरील अनुयायांच्या भक्ती आणि विश्वासाचा पुरावा आहे.